Διανύουμε τον τρίτο χρόνο δημοσιονομικής προσαρμογής υπό την επίβλεψη της τρόικας, με τα απολογιστικά στοιχεία από την έως τώρα προσπάθεια εντός του πλαισίου που υπαγορεύουν τα μνημόνια και ακολουθώντας τη συνταγή εσωτερικής υποτίμησης που εφαρμόζεται πειραματικά στην ελληνική οικονομία προς αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας -ελλείψει δυνατότητας υποτίμησης του νομίσματος- να απεικονίζουν μία οικονομία που οδεύει κατακόρυφα προς χαμηλότερο επίπεδο ισορροπίας.

Πολύ μελάνι έχει χυθεί σχετικά με το αν η συνταγή είναι κακογραμμένη, αν ο ασθενής παίρνει τα μισά φάρμακα και πετάει στο καλάθι των αχρήστων τα υπόλοιπα επειδή δεν του αρέσουν οι παρενέργειες που διαβάζει στις υποδείξεις, ή αν οι επιβλέποντες το πρόγραμμα σταθεροποίησης της οικονομίας μας ακολουθούν εσκεμμένα μία τακτική “οριακής εφαρμογής” του μοντέλου εσωτερικής υποτίμησης.

Το επιχείρημα ότι η συνταγή των δύο μνημονίων είναι λανθασμένη κερδίζει έδαφος προϊόντος του χρόνου, περισσότερο όσον αφορά στον εξαιρετικά σύντομο χρονικό ορίζοντα στοχοθέτησης και την απουσία αντισταθμιστικών δράσεων ανάπτυξης (ή τουλάχιστον ανάσχεσης της βαθιάς ύφεσης) που θα λειτουργούσαν ως ανάχωμα στη ραγδαία μείωση του Εθνικού Εισοδήματος και στην εκτίναξη της ανεργίας στον ιδιωτικό τομέα και λιγότερο, σε σχέση με την τελική επίτευξη ισορροπίας μεσομακροχρόνια σε κατάσταση πρωτογενών πλεονασμάτων, διαβίωσης χωρίς δανεικά, βιώσιμης ανάπτυξης και μετεξέλιξης της παραγωγικής βάσης της ελληνικής οικονομίας.

Η δεύτερη άποψη, ότι δηλαδή οι ελληνικές κυβερνήσεις που εκλήθησαν να εφαρμόσουν τη μνημονιακή συνταγή δημοσιονομικής προσαρμογής και εξυγίανσης επέλεξαν α λα καρτ τις προτεινόμενες δράσεις, εδράζεται στην πρωτοφανή καθυστέρηση που παρατηρήθηκε στην υλοποίηση του κλεισίματος “αχρείαστων” φορέων του δημοσίου, στην αξιολόγηση του προσωπικού του στενού δημόσιου τομέα, στον έλεγχο του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στη διασταύρωση στοιχείων προς αντιμέτωπιση φαινομένων φοροδιαφυγής, εισφοροδιαφυγής και απάτης σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος (επιδόματα και συντάξεις “μαϊμού”). Η απουσία πολιτικής βούλησης, το συντεχνιακό κράτος και τα συνδικαλιστικά συμφέροντα, η ψευδαίσθηση ότι οι καθυστερήσεις θα αναβάλλουν εις το διηνεκές την εφαρμογή των επώδυνων δράσεων, πολλαπλασίασαν το κόστος στον ιδιωτικό τομέα και εν γένει στην οικονομία, ενώ -τί οξύμωρο- επιστρέφουν σαν μπούμερανγκ εναντίον των ίδιων των μεμονωμένων ομάδων που προστάτευσαν το οικείο συμφέρον εις βάρος του συνόλου, καθώς οι απολύσεις στο δημόσιο ακολουθούν το μοτίβο: όσο αργότερα, τόσο χειρότερα.

Και ερχόμαστε στην τρίτη και πιο ενδιαφέρουσα διάσταση: Την “οριακή εφαρμογή” του μνημονίου, ως εσκεμμένη επιλογή της τριάδας (ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ) προκειμένου να εκτελέσει το πείραμα της δίχως προηγούμενο -σε μέγεθος και χρονικό ορίζοντα- δημοσιονομικής προσαρμογής, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα μία διττή στρατηγική: Πρώτον, να θέτει ανυπέρβλητους στόχους προς επίτευξη, αυτοτροφοδοτώντας κατ΄ αυτό τον τρόπο το σχέδιο δράσης με περισσότερα απαιτούμενα μέτρα. Και δεύτερον, να “ξεχειλώνει” το χρονικό διάστημα αξιολόγησης προς εκταμίευση κάθε δόσης, ώστε να εξαντλούνται τα χρηματικά διαθέσιμα της εγχώριας οικονομίας και να αποφασίζονται τα μέτρα αυτά υπό τον ψυχολογικό εκβιασμό της επαπειλούμενης χρεοκοπίας, ή ακριβέστερα, της εσωτερικής στάσης πληρωμών σε μισθούς και συντάξεις.

Το μαρτύριο της σταγόνας υπαγορεύει πάντοτε οι δόσεις να εκταμιεύονται την ύστατη στιγμή, συχνά δε όχι εις το ακέραιον αλλά κατά το μέρος που αφορά, είτε την εξυπηρέτηση των τόκων κάποιου δανείου, είτε (όπως πιθανολογώ στην παρούσα φάση) την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που “καίει” και την Ευρωζώνη λόγω της αλληλεξάρτησης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μέσω του διεθνούς συστήματος πληρωμών. Η ελαστικότητα της φούσκας ανοχής της κοινωνίας προεξοφλείται σε αυτή τη διαδικασία ως ex ante ελεγχόμενη παράμετρος που δε διαταράσσει την προδιαγεγραμμένη αυτή πορεία επί οριακής δομής που περιγράψαμε. Μάλλον όμως αποτιμάται απλουστευτικά και υποεκτιμάται ο κίνδυνος μιας μη γραμμικής εξέλιξης της αντοχής των δυνάμεων συνοχής του κοινωνικού συνόλου.

Και πάντως, αν δυστυχώς μέλλει να οδηγηθούμε σε αυτό το σημείο, τότε η αλλαγή ρητορικής της γερμανικής κυβέρνησης και ο όψιμος πόνος καρδιάς για τους Έλληνες πολίτες που υφίστανται τόσες θυσίες, μάλλον παραπέμπουν σε προπέτασμα καπνού πριν από τον ξαφνικό θάνατο, παρά σε διαχείριση ουσίας προς την κατεύθυνση ανασχεδιασμού της πολιτικής, άσκησης ηγεσίας εντός της Ευρωζώνης και αποσόβησης των θυμάτων ενός οιονεί οικονομικού πολέμου στα όρια της οντότητας που βραβεύτηκε με Νόμπελ Ειρήνης για την εδραίωση ιστορικά της μακρόπνοης συνεργασίας μεταξύ των λαών και της αρμονικής συνύπαρξης των κρατών-μελών της.

Πηγή:www.capital.gr