Του Κωνσταντίνου Γκράβα

Πιο δόκιμο και σαφώς λιγότερο τεχνητό θα ήταν ενδεχομένως το δίλημμα: «ΥΠΕΡ της ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ του μνημονίου ή ΚΑΤΑ της νεοφιλελεύθερης λογικής του μνημονίου;»

Σε αυτήν την περίπτωση, η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ -σύμφωνα και με τον αντικειμενικό απολογισμό του ΔΝΤ- προφανώς κρίνεται ως αποτυχημένη, εφόσον καθυστέρησε δραματικά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις καταφεύγοντας στα εύκολα οριζόντια μέτρα εις βάρος όσων δεν μπορούν εκ των πραγμάτων να φοροδιαφύγουν (όσο και να το... θέλουν). Ακόμη και η επιβολή του ειδικού τέλους ακινήτων, που αποτελεί δίκαιο μέτρο για όσους έχουν διοχετεύσει φοροδιαφεύγοντα πλούτο στην αγορά κατοικίας, έγινε χωρίς καμία μελέτη και επεβλήθη άκριτα με την ίδια μαζική, οριζόντια λογική, πλήττοντας πχ. νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα που δεν έχουν δεύτερη κατοικία.

Αποκλείοντας το ΠΑΣΟΚ, μένει η ΝΔ από τη μία μεριά, με το ερώτημα της αξιοπιστίας ως προς την ορθή εφαρμογή των δεσμεύσεων του υπογραφέντος μνημονίου και της ικανότητας από-μαζικοποίησης και δίκαιης στόχευσης στη λογική λήψεως ισοδύναμων μέτρων να είναι καθοριστικό για την προσέλκυση αναποφάσιστων αυτής της κατηγορίας (ΥΠΕΡ της ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ του μνημονίου, όπως διατύπωσα το τροποποιημένο δίλημμα) και ο φιλελεύθερος άξονας ΔΗ.ΣΥ. και Δράση-Φιλ.Συμμ. από την άλλη, με το νεοφιλελεύθερο στίγμα να απωθεί όσους κρύβουν κάτι στην απάντηση τους (Υπέρ της εφαρμογής (ΑΛΛΟΥ) μνημονίου) ποντάροντας πχ σε διαφορετικό συσχετισμό δυνάμεων μετά τις επικείμενες Γαλλικές εκλογές η΄ απλώς ικανοποιώντας την έμφυτη τάση του ανθρώπου να αποβάλλει κάθε γνωστική δυσαρμονία πείθοντας τον εαυτό του περί ενός σχεδόν αδύνατου σεναρίου, καλλιεργώντας ελπίδες και αισιοδοξία ως ανάγκη δικαιολόγησης της επιλογής τους.

Η απάντηση "ΚΑΤΑ" στο αρχικό τροποποιημένο δίλημμα εκφράζεται ως στρατηγική από τα -αυτοχαρακτηριζόμενα ως ευρωπαϊκά- αντιμνημονιακα κόμματα της αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗ.ΜΑΡ) και περιορίζει έτσι το ευρύτερο σύνολο των θεωρούμενων ως αντιμνημονιακων κομμάτων. Σε αυτή την περίπτωση, ίσως η σχετική υπεροχή τους στο αντιμνημονιακο μπλοκ να κριθεί στο επόμενο (ψευδο?)δίλημμα: "ΝΑΙ η΄ ΟΧΙ στο ευρώ". Αν δηλαδή στο …υποσυνείδητο των ψηφοφόρων, το διακύβευμα της παραμονής στη ζώνη του ενιαίου νομίσματος με κάθε κόστος υπερισχύσει της εθνικοπατριωτικής ή αντικαπιταλιστικής διάστασης που προβάλλουν τα υπόλοιπα κόμματα αυτής της κατηγορίας (αντιμνημονιακά), η πλάστιγγα αθροιστικά θα γείρει υπέρ αυτών των κομμάτων (ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ). Τουναντίον, αν η οριακή ελαστικότητα της φούσκας της ανοχής της κοινωνίας στην -με κάθε κόστος- προσαρμογή εντός της Ευρωζώνης προεξοφλείται ότι ούτως, ή άλλως, θα σπάσει προτού αποκατασταθεί η κοινωνική ισορροπία σε χαμηλότερα επίπεδα πλούτου, η επικράτηση των δυνάμεων διαμαρτυρίας και η κυριαρχία της αίσθησης του «Γερμανικού άξονα του κακού» και της «αντίστασης στην οικονομική κατοχή» θα μεταφραστεί σε ροπή της ψήφου προς τα ακραιφνώς αντιμνημονιακά κόμματα (ΚΚΕ, ΑΝ.ΕΛ).

Κι εδώ ακριβώς τίθεται ο προβληματισμός μου, μήπως τα διακριτά υποσύνολα στην πραγματικότητα δεν είναι ξένα μεταξύ τους (με τη μαθηματική έννοια της μη ύπαρξης τομής-κοινών σημείων), αλλά σκοπίμως περιχαρακώνονται μέσα από την κατασκευή ψευδοδιλλημάτων που καταρρίπτονται σχετικά εύκολα ...όσο και δύσκολα, αρκεί να συνειδητοποιήσει κανείς ότι το ρεύμα πλειοψηφίας θα σχηματισθεί μόνον μέσω της αποκρυστάλλωσης της ατομικής υποχρέωσης αξιολόγησης των πολιτικών, μέσα από τη συνολική θεώρηση της Κρίσης και των συνθηκών που επιβάλλει στις σύγχρονες κοινωνίες και όχι, μεμονωμένα, μέσα από το μετερίζι καθενός και την κοινωνική τάξη ή ομάδα που πρεσβεύει. Οποιαδήποτε μυωπική αντιμετώπιση των αιτίων που οδήγησαν στην Κρίση και επιλεκτική, μεροληπτική θεώρηση του νέου «υποδείγματος» που διαμορφώνεται για το κοινωνικό σύνολο, είναι καταδικασμένη να οδηγήσει σε περιχαράκωση του ατομικού συμφέροντος εντός των ορίων κάθε κοινωνικής ομάδας, τάξης ή συντεχνίας, ως υποτιθέμενη βέλτιστη εξυπηρέτηση των -ακόμη και καλώς εννοούμενων- συμφερόντων του ατόμου. Καταδικασμένη, διότι το μέγεθος και οι διαστάσεις της Κρίσης αυτής έχουν ένα ιδιάζον χαρακτηριστικό: Η διατήρηση του κοινωνικού αισθήματος μέσα από τη δύσκολα αποτρέψιμη αυτή διαδικασία δημιουργίας συγκρούσεων, αυτοτροφοδοτεί την εξάπλωση της Κρίσης, θρέφει και δυναμώνει το σπέρμα της δυσαρμονίας, κουκουλώνει τις δυνάμεις συνοχής και τους μηχανισμούς εύρεσης συνεκτικής ύλης, η οποία θα μπορέσει να εδραιώσει πανηγυρικά την πεποίθηση ότι αναγκαία συνθήκη για το ατομικό συμφέρον είναι η συλλογική θεώρηση της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί.

Και αν και σε αυτό το σημείο υπάρχει αντίλογος, ότι δηλαδή η ανθρώπινη φύση τείνει μάλλον προς τον εγωισμό παρά προς τον αλτρουισμό, είναι ακριβώς η αυτορρύθμιση που ενεργοποιεί η Κρίση που βιώνουμε με τρόπο ώστε ο εγωισμός να εκφρασθεί νομοτελειακά μέσα από την εξυπηρέτηση του συνολικού, του κοινού «καλού», μέσα από την επιλογή των λύσεων που στοχεύουν να κατασβέσουν την πυρκαγιά συντονισμένα στα διάφορα χωριά και όχι να ενισχύσουν την πυροσβεστική δύναμη στο ένα χωριό εις βάρος κάποιου άλλου.

Επίλογος: Το κρίσιμο συμπέρασμα-ερώτημα της ανάλυσής μου αυτής, με αφετηρία τη διατύπωση διλημμάτων στην προεκλογική εκστρατεία είναι: Μήπως το πολιτικό κενό που έχει δημιουργήσει η οικονομική κρίση, επειδή δεν μπορεί να γεμίσει με τον πληθωρισμό κομμάτων, αναγκάζεται να κατασκευάσει διαδοχικά ψευδοδιλλήματα που σκεπάζουν την αμηχανία της πολιτικής τάξης και διασκεδάζουν την αμηχανία των ψηφοφόρων?

Πηγή:www.capital.com