Του Κωνσταντίνου Γκράβα
Σε παρέμβαση στο προσωπικό του blog την Τετάρτη, ο υπουργός Οικονομικών παρουσίασε έξι λόγους για τους οποίους πρέπει οι Έλληνες πολίτες κατά τη γνώμη του να ψηφίσουν "όχι" στο δημοψήφισμα της Κυριακής.
Για λόγους διαφάνειας, παραθέτουμε κάθε ένα επιχείρημα του κ. Βαρουφάκη ξεχωριστά (…) και ακολούθως διατυπώνουμε τον αντίλογο (…’).
1. Οι διαπραγματεύσεις δεν κατέληξαν σε συμφωνία επειδή οι δανειστές: αρνήθηκαν να αναδιαρθρώσουν το μη βιώσιμο χρέος και επέμειναν ότι το χρέος πρέπει να το πληρώνουν οι ασθενέστεροι των πολιτών, τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους.
1’. Υπογράφοντας ο κ. Βαρουφάκης τη συμφωνία-γέφυρα στο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου για τετράμηνη παράταση του προγράμματος, γέφυρα που η κυβέρνηση και ο ίδιος "έκαψαν" οριστικά τα μεσάνυχτα της Τρίτης (βλ. εδώ προηγούμενη ανάλυση), είχε αποδεχθεί τη σχετική βιωσιμότητα του χρέους. Επίσης, ακόμη και την Παρασκευή προτού ανακοινωθεί το δημοψήφισμα, ήταν "στα χαρτιά" η επαναδιατύπωση της δέσμευσης που έχει αναληφθεί από το Νοέμβριο του 2012 για περαιτέρω παραμετρική ελάφρυνση του χρέους. Τέλος για τη βιωσιμότητα του χρέους, εξίσου ή και μεγαλύτερη σημασία έχει το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους παρά το απόλυτο ονομαστικό νούμερο, ενώ θα συμφωνήσω με τον κ. Βαρουφάκη για τη διαγενεακή διάσταση του χρέους. (βλ. εδώ μια πρότασή μου)
2. Το ΔΝΤ, η κυβέρνηση των ΗΠΑ, πολλές άλλες κυβερνήσεις, καθώς και η συντριπτική πλειοψηφία των οικονομολόγων, θεωρούν – όπως κι εμείς – ότι το χρέος πρέπει να αναδιαρθρωθεί.
2’. Ο κ. Βαρουφάκης γνωρίζει πολύ καλά ότι θα υπάρχει σε δεύτερο χρόνο στην Ευρωζώνη συνολική συζήτηση για το χρέος των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. (βλ. πάλι το τελευταίο link στο 1’). Μέχρι να ωριμάσουν οι συνθήκες για αυτό, η ελληνική κυβέρνηση όφειλε να ολοκληρώσει τη διαπραγμάτευση ώστε να αξιοποιήσει επιτέλους το φθηνό χρήμα που δίνει από το Μάρτιο μέσω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης η ΕΚΤ, καθώς και το πρόγραμμα Juncker το Σεπτέμβριο για την ανάπτυξη.
3. To Eurogroup έχει, τον Νοέμβριο του 2012, παραδεχθεί ότι το χρέος πρέπει να αναδιαρθρωθεί όμως αρνείται να δεσμευτεί για αυτό.
3’. Ακόμη και την Παρασκευή προτού ανακοινωθεί το δημοψήφισμα, ήταν "στα χαρτιά" η επαναδιατύπωση της δέσμευσης που έχει αναληφθεί από το Νοέμβριο του 2012 για περαιτέρω παραμετρική ελάφρυνση του χρέους. Ο κ. Χουλιαράκης εργαζόταν για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης την Παρασκευή για τη σύγκλιση των προτάσεων κυβέρνησης και θεσμών, αλλά η ίδια κυβέρνηση έθετε τα μεσάνυχτα του Σαββάτου μονομερώς τέλος στις διαπραγματεύσεις κάνοντας ένα ανεξήγητο "άλμα στο κενό". Ανακοινώνοντας δηλαδή ένα δημοψήφισμα επτά ημερών που έχει σοβαρά θέματα συνταγματικής, τυπικής και ουσιαστικής, νομιμότητας. Και με ημερομηνία διεξαγωγής μεταγενέστερη της ημερομηνίας ορόσημο της 30ης Ιουνίου.
4. Από την στιγμή που ανακοινώσαμε το Δημοψήφισμα, η επίσημη Ευρώπη έχει σηματοδοτήσει εμπιστευτικά πως είναι έτοιμη να συζητήσει την αναδιάρθρωση του χρέους. Αυτό καταδεικνύει πως ακόμα και η επίσημη Ευρώπη θα καταψήφιζε την... δική της "τελική" πρόταση.
4’. Ο Υπουργός ανακατεύει τα θέματα και το χρόνο. Μάλλον ακόμη και τα τεχνικά κλιμάκια της κυβέρνησης γνώριζαν ότι υπήρχε στο τραπέζι ο αστερίσκος της απόφασης του Νοεμβρίου του 2012. Επίσης, η πρόταση δεν ήταν "τελική" και η "επίσημη Ευρώπη" δεν την έβαλε σε δημοψήφισμα όπως μονομερώς αιφνιδιαστικά έκανε η ελληνική κυβέρνηση.
5. Η Ελλάδα θα μείνει στο ευρώ. Οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες είναι ασφαλείς. Η τακτική των δανειστών βασίζεται στον εκβιασμό με κλείσιμο των τραπεζών. Η σύγκρουση οφείλεται σε αυτή τους την επιλογή και σε καμία περίπτωση στο ότι η ελληνική κυβέρνηση θέτει εμπόδια στη συμφωνία ή πειραματίζεται με την ιδέα εξόδου και υποτίμησης. Η θέση της Ελλάδας στο ευρώ και στην Ευρώπη είναι αδιαπραγμάτευτη.
5’. Με τη χώρα να βρίσκεται εκτός προγράμματος και χωρίς χρηματοδότηση από την Τετάρτη, όλα τα ενδεχόμενα είναι δυστυχώς ανοικτά. Είναι δεδομένο ότι οι αγορές είναι προετοιμασμένες για ένα Grexit, όμως δεν μας ενδιαφέρει αυτό. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι ο ελληνικός λαός και το μέλλον των παιδιών μας. Η χώρα είναι σε μία μη-κανονικότητα με ευθύνη και της ελληνικής κυβέρνησης. Οι τράπεζες είναι κλειστές με capital controls με την υπογραφή-Κυριακή βράδυ- της κυβέρνησης, ενώ Κυριακή απόγευμα με tweet ο κ. Βαρουφάκης διεμήνυε ότι δεν ήταν στις προθέσεις, δεν ήταν σκοπός της ελληνικής κυβέρνησης να θέσει ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων. Διέψευσε δηλαδή ο ίδιος τον εαυτό του λίγες ώρες μετά.
6. Το μέλλον θέλει μια περήφανη Ελλάδα στο ευρώ και στο κέντρο της Ευρώπης. Αυτό απαιτεί ένα μεγάλο ΟΧΙ την Κυριακή που θα μας δώσει τη δύναμη να διαπραγματευτούμε το χρέος καθώς και τη διανομή των βαρών μεταξύ των εχόντων και των αδύναμων συμπολιτών μας.
6’. Η ιστορία διδάσκει -και ο Υπουργός γνωρίζει οικονομική και πολιτική ιστορία- ότι τα γεγονότα πρέπει να κρίνονται σε σχέση με τον τόπο, το χρόνο και τις συνθήκες που επικρατούν. Ο εγκλωβισμός της χώρας εξαιτίας του εγκλωβισμού της κυβέρνησης, δεν αφήνει καμία άλλη επιλογή παρά ένα ηχηρό ΝΑΙ την Κυριακή που θα δρομολογήσει τις πολιτικές εξελίξεις για να μείνει η χώρα στον πυρήνα της Ευρώπης και της Ευρωζώνης.
Σημείωση: Τα έξι σημεία του κ. Βαρουφάκη
* Ο Κωνσταντίνος Γκράβας είναι οικονομολόγος - αναλυτής διεθνών αγορών.
