Στο Ιδρυτικό μας Συνέδριο στο Λαύριο είχα αναφέρει ότι ο Σταύρος Θεοδωράκης συνέλαβε ορθά «το πνεύμα των καιρών»: Το αίτημα δηλαδή της κοινωνίας για ανανέωση του πολιτικού προσωπικού. Το πολιτικό RESET όσο και αν καθυστερεί, είναι τελικά αναπόφευκτο. Και παραμένει σήμερα επιτακτικό, λόγω του ενστίκτου αυτοσυντήρησης που διαθέτουν οι Ελληνίδες και Έλληνες. Αίσθησή μου είναι ότι η πλειοψηφία των πολιτών, ειδικά ο σχεδόν «ένας στους δύο» που απείχε των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών, ασφυκτιούν βλέποντας το πολιτικό σύστημα να ανακυκλώνεται. Πάγια θέση μου λοιπόν εξακολουθεί να είναι το RESET.

Υπό αυτήν την έννοια, ας δούμε τί έφταιξε και ποια είναι η διέξοδος για επιστροφή στα …βασικά (back to basics).

Εκτιμώ ότι Το Ποτάμι πρέπει να υπερβεί το οιονεί «προπατορικό» αμάρτημα που περιγράφω εν συντομία ως εξής: Επαγγελματίες της πολιτικής και άλλοι καιροσκόποι που εμφανίσθηκαν τελευταία στιγμή πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου, «καπέλωσαν» την αυθόρμητη, πρωτότυπη και αυθεντική προσπάθεια των εθελοντών που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα για κάτι νέο, των ανθρώπων χωρίς κομματική ταυτότητα που ένωσαν δυνάμεις για κάτι ριζικά διαφορετικό από τα παλαιά κόμματα της κακοφορμισμένης Μεταπολίτευσης. Πώς; Πολύ απλά, εκμεταλλευόμενοι την ανθρώπινη προσωπική ανασφάλεια του Σταύρου Θεοδωράκη μήπως δεν κατάφερνε Το Ποτάμι να μπει στη Βουλή.

Η λύση στην οποία επιμένω είναι «Ποτάμι από την αρχή». Σαν το Ιδρυτικό Συνέδριο του Λαυρίου. Με «πέπλο αξιοκρατίας» σε όλα τα όργανα που θα εκλεγούν από το 2ο Συνέδριο.

Το Ποτάμι δεν πρέπει να στερέψει. Θα είναι κρίμα εάν συμβεί αυτό. Όχι για όποιον άλλο λόγο, αλλά επειδή την επομένη φορά θα είναι ακόμη δυσκολότερο να συγκεντρωθούν αξιόλογοι άνθρωποι εκτός επαγγελματικής πολιτικής και να τολμήσουν. Να τολμήσουμε.

Πολιτικό πλαίσιο
Ο χώρος της κοινής λογικής και του ορθού λόγου, ο χώρος της «Μεσότητας» με την Αριστοτελική έννοια, χρειάζεται ένα «Big Bang». Όμως η πρωτογενής αυτή έκρηξη σύμφωνα με την κοσμολογία δεν συνάδει με ανακύκλωση του προηγούμενου παλαιοκομματικού σκηνικού.

Στο πλαίσιο της παράδοσης του κοινωνικού συμβολαίου, ο κορυφαίος πολιτικός φιλόσοφος του 20ού αιώνα John Rawls κάνει το περίφημο πείραμα σκέψης με το «πέπλο άγνοιας». Πρόκειται για την κατάσταση εκείνη κατά την οποία τα άτομα καλούνται να καταλήξουν σε κανόνες για την κοινωνία και τη διανομή των κοινωνικών αγαθών, ευρισκόμενα πίσω από ένα πέπλο άγνοιας, χωρίς δηλαδή να γνωρίζουν τίποτε που θα μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις τους (π.χ. φυλή, φύλο, πλούτο, πολιτικοοικονομικό σύστημα, ταξική δομή). Η θεωρητική κατασκευή αυτής της αρχικής θέσης οδηγεί, σύμφωνα με τον Αμερικανό καθηγητή του Χάρβαρντ, σε μεγιστοποίηση της ελάχιστης εγγυημένης ευημερίας για τα άτομα που θα βρεθούν στη χειρότερη μελλοντική θέση.

Παραφράζοντας τον Rawls, το πολιτικό σύστημα, η δημόσια διοίκηση, η κρατική εξουσία θα πρέπει να στελεχωθούν μέσα από ένα «πέπλο αξιοκρατίας». Μόνον έτσι θα απαλλαγεί η χώρα από τη μετριοκρατία. Ιδιαίτερα δε, πρωτίστως τα ίδια τα κόμματα θα πρέπει να ενδυθούν με το πέπλο αυτό. Αν το Ποτάμι έχει μια τελευταία ευκαιρία, είναι να ανταποκριθεί πρώτο σε αυτήν την πρόκληση. Όσο το κομβίον του RESET είναι ακόμη φθαρμένο στα κόμματα της Μεταπολίτευσης.

Πολιτικό στίγμα
Το πολιτικό και ιδεολογικό στίγμα του Ποταμιού βρίσκεται στο χώρο του “Προοδευτικού Ριζοσπαστικού Κέντρου”. Η έννοια αυτή είναι ιδεολογικά φορτισμένη, καθώς:
α. Συνάδει με τη «Μεσότητα» και απαλλάσσει από τις αγκυλώσεις των άκρων.
β. Κέντρο δεν σημαίνει απλώς δύο αρνήσεις: «ούτε Αριστερά, ούτε Δεξιά».
γ. Συνθέτει αρμονικά -και όχι ασύμβατα- τη μετριοπάθεια στην πολιτική σκέψη με τον ριζοσπαστισμό στην επινόηση σύνθετων λύσεων για ζητήματα που δεν έχουν de facto αριστερό ή δεξιό πρόσημο.

Το Ποτάμι ξεκίνησε ως κοινός πολιτικός τόπος ανθρώπων ξένων προς το παλαιοκομματικό σύστημα. Και σε αυτό πρέπει να επιμείνουμε. Διότι όπως διδάσκει ο γκουρού του Μάρκετινγκ Μάνατζμεντ, Φίλιπ Κότλερ: Ίσως η χειρότερη «στρατηγική» είναι όταν αλλάζεις διαρκώς στρατηγική...